Deprem bölgesi olan ülkemizde, bu gerçekliğin yaşanması durumunda insanlarımızın nasıl davranışlar sergilemesi gerektiği, deprem anında neler yapılması gerektiği, psikolojik ve sosyolojik anlamda büyük bir tahribat yaratmaması adına deprem anında nasıl davranış sergilememiz lazım, bunu anlatıyor olacağız. Bu anlamda yaşanması beklenen ruhsal tahribatın önüne geçmek adına böyle bir içeriği elzem gördük.
Deprem Anında Ne Yapılmalı?
Öncelikle depreme bina içinde yakalanma durumunda, kendinizi paniğe tamamen kaptırmamalı ve yaşadığınız korku ve şüphe halinin olması gereken davranışları sergilemenizin önüne geçmesine izin vermemelisiniz. Bu anlamda toplum ve birey bilinci oluşturmak adına, kendinizi, deprem bölgesinde yaşayan bir birey olarak öncesinde bu durumlara karşı hazırlıklı olmanız gerektiği konusunda bilinçlendirmelisiniz.
Bina içinde depreme yakalanmanız durumunda:
- Panik yaşamanız normal ve doğal insan davranış olacak ancak mantıklı kararlar almak adına kontrol altına almalısınız.
- Sabitlenmemiş büyük hacimli eşyalardan uzak durun.
- Evinizde sağlam bir masa bulunuyorsa hemen altına saklanın, özellikle korunaklı bir alan bulup, o eşyanın yanına çömelin ve uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturun. Başınızı koruyucu bir malzeme ile iki elinizin arasına alın. (yastık, kitap, kask) Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda bekleyin.
- Bununla birlikte deprem sırasında üstünüzdeki panik ve korku haline hakim olamadıysanız ve daire dışına çıktıysanız, öncelikle çıkış katı size yakın değilse yapacağınız en büyük hata çıkışa yönelmek olacaktır. Yine bu durumun yaşanması koşuluyla vereceğimiz tavsiye; yukarı katlara çıkmanız olacaktır. Bu sayede binanın olası bir çökme anında kurtarma işlemlerine ulaşmanız daha da olası olacaktır.
- Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma ya da armatürü gibi üzerinize düşebilecek ve hasar oluşturacak her türlü eşyadan uzak durunuz.
- Sarsıntı sırasında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir dolap ya da başka bir eşya bulunmuyorsa yastıkla başınızı koruyun.
- Tekrar deprem anında olay bitene kadar dışarı yönelmemenizi hatırlatıyor ve sarsıntının bitmesi ardından güvenliğinize dikkat ederek dışarı çıkmanızı öneriyoruz.
- Balkonlardan ve pencerelerden atlamayın. Deprem anında balkon ve pencereden atlamanız durumunda, sağ kalmanız halinde bile etraftaki binaların çökmesi durumunda daha korunaksız olacağınızı unutmayın.
- Asansörü kullanmayın.
- Kibrit ve çakma yakmayın, telefonunuzu acil durumları bildirmek dışında kullanmamaya özen gösterin.
- Sarsıntı geçtikten sonra elektrik ve doğalgazı kesin.
- Her büyük depremden sonra gerçekleşen artçı depremler gerçekleşir. Dolayısıyla artçılar bitene kadar binalara girmeyin.
Deprem anında bina dışında ve açık alandaysanız:
- Dışarıda kalın
- Enerji hatlarından, diğer binalar, direklerden, ağaçlardan ve büyük duvarlardan uzak durun.
- Özellikle depremden sonra deniz kıyısında oluşabilecek tsunami ihtimaline karşı, deniz kenarlarında bulunmayın.
- Deprem sonrasında binaların dış duvarlarının yıkılması, en büyük tehlikelerden birini oluşturmaktadır. Ölümlerin önemli bir bölümü; bina içinden kaçarken enkaz altında kalan insanlar oluşturmaktadır.
Deprem anında toplu taşıma araçlarındaysanız:
- Gerekmediği sürece, kesinlikle metro ve trenden inmemeye özen gösterin. Elektriğe kapılabilir ve diğer bir trenin çarpması sonucu zarar görebilirsiniz.
- Trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk gibi bir yere tutunun.
- Personellerin talimatlarını dinleyin.
Deprem sonrasında enkaz altında kaldıysanız:
- Ateş yakmayı sağlayan erhangi bir eşyayı kullanmayın.
- Hareket ederek toz kaldırmayın.
- Ağzınızı ve burnunuzu mendil veya kıyafetleriniz ile kapatın. Hava çok sıcaksa ve dar yerde hava alamama durumundaysanız, lütfen öncelikle panik halinizi bir an önce kontrol altına alın ve bu talimatları uygulayın. Mantıklı düşünerek içinde bulunduğunuz durumda nasıl hava almanız gerektiğine dair fiziksel durumunuzu da gözeterek bir çözüm yolu bulabilirsiniz. Dolayısıyla deprem bölgesinde yaşayan insanlar olarak kendinizi her zaman bu konu hakkında geliştirin ve yeterli bilinci oluşturun.
- Kurtarma ekipleri gelene kadar enerjinizi harcamayın ve geldiklerini anladığınız anda ıslık çalın, varsa düdük çalarak yerinizi bildirin. Ama sakın bağırmayın, hem enerjiniz tükenir hem de toz yutmanıza sebep olur.
Ülkemizde yaşanan deprem afetlerinden sonra toplum olarak ne kadar hazırlıksız olduğumuzu gördük ve bu alanda gereken bilincin oluşması adına deprem anında yapılması gerekenler ve depremden önce neler yapmalıyız gibi içeriklerle karşınızda olacağız. 24Portföy ailesi olarak depremde vefat eden insanlarımıza baş sağlığı dilerken, yaralı vatandaşlarımıza sağlık ve selamet diliyoruz.
İçeriğimiz için AFAD’ın açıklamalarından yararlanırken, deprem bilinci oluşturması adına bu konu hakkında devlet kurumlarının yaptığı açıklamaları ve bilim insanlarının tavsiyelerini dikkatle dinlemenizi ve uygulamanızı kesinlikle tavsiye ediyoruz. Deprem anında yaşanacak en kötü durumlardan biri de yaşanan panik havası ve bilgi kirliliği. Dolayısıyla bunun önüne geçmek adına yetkili kurumları dikkatle takip etmelisiniz.