Deflasyon Ne Demek?

Deflasyon, çok basit bir tanımla enflasyonun tersi olarak ifade edilmektedir.

 Deflasyonun en bilinen tanımı fiyatların istikrarlı bir şekilde düşüş yaşamasıdır. Deflasyon nedir sorusunun diğer cevabı, mal ve hizmet türlerinin sürekli ucuzlamasıdır.

Deflasyonun Nedenleri Nelerdir?

Deflasyonun oluşmasına neden olan birçok etken olabilmektedir. Özellikle merkez bankalarının aldığı kararlar neticesinde kredi ve para arzının azalması ile piyasada bulunan tüm mallarda fiyat düşüşü yaşanabilmektedir.

Bununla beraber fiyatların düşmesine neden olan diğer bir sonuç da, mal ve hizmetlere olan talebin azalmasıdır. Ekonomik büyümenin, piyasada dolaşan para ve kredi arzından dolayı hızlı büyümesi durumunda, fiyat düşüşleri gözlemlenebilecektir. Üretim maliyetlerinde düşüş olması nedeniyle tüketici mal ve hizmete daha ucuz ulaşır. Dolayısıyla deflasyona yol açan bir neden de, verimliliğin artmasıdır.

Deflasyonun Sonuçları Nelerdir?

Deflasyon birçok nedenle gerçekleşebileceği gibi genel olarak etkileri şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Ulusal anlamda gelir düşüşü yaşanır.
• Para değeri artar.
• İşletmelerde kar düşüşü meydana gelir.
• Satışların azalması, ürün stokunun artmasından dolayı şirketlerde kazanç geliri düşer.
• Tüketiciler, fiyatların daha da azalacağını düşünerek tüketimi azaltır.

Deflasyon Nasıl Önlenebilir?

Ekonomi biliminde deflasyonun yaşanmaması için alınacak tedbirler tıpkı enflasyonda olduğu gibi. Dolayısıyla deflasyonu önlemek adına alınan tedbirleri sıralayacak olursak:

• Kamu harcamalarında artışın gerçekleştirilmesi.
• Çalışanların ücretlerinin daha insani boyutlara getirilmesi, yani arttırılması.
• Faizleri indirerek yatırıma teşvik etmek.
• Özel yatırımların gerçekleşmesi için teşvik eylemlerinin oluşturulması.

Hangi Ülkeler Deflasyon Yaşamaz?

Deflasyon hakkında yaptığımız tanımlar ile birlikte bu soruya net bir cevap verilebilir. Deflasyon, özellikle gelişmiş ülkelerin hepsinde gözlemlenebilecek bir durumken, gelişmemiş ülkelerde gerçekleşmesi imkansızdır. Özellikle bu ülkelerin ekonomik aktivitelerinin düşük olmasından dolayı işsizlik oranları oldukça yüksektir. Dolayısıyla gelişmemiş ülkelerde deflasyon değil de enflasyon yaşanması beklenen bir durumdur.

Deflasyon Yaşayan Ülkeler

Deflasyon, gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkelerde yaşanabilecek bir durumdur. Özellikle ekonomik istikrarla beraber fiyatların stabil kalması, bu duruma sebep olabilen etkenlerdendir. Özellikle Amerika ve Euro Bölgesi, deflasyon etkilerini sıkça yaşayabilecek potansiyele sahiptir.  Bu kapsamda deflasyon yaşayan ülkeleri şu şekilde örneklendirerek sıralayabiliriz:

• Amerika
• Almanya
• Fransa
• İngiltere
• İspanya
• Japonya
• İtalya
• İrlanda
• Meksika
• Brezilya
• Türkiye

Deflasyonist Açık Nedir?

Deflasyonist açık (Deflationary Gap), bir ekonomide mal ve hizmet talebinin ekonomik üretim kapasitesinin altında olmasıdır. Bu durumun yaşanmasında, ekonomik faaliyetler yavaşlar ve istihdam düşer. Talepte düşüşün yaşanması ile fiyatlarda da düşüş gerçekleşir. Deflasyonist açık, ekonomik krizlerin habercisi niteliğindedir.

Deflasyonun Türkiye’deki Örnekleri

Türkiye’de en son yaşanan deflasyon 2001 krizinde meydana gelmiştir. Bu dönemde bankaların peş peşe iflas etmeleri ve döviz kurunda meydana gelen dalgalanmalar, tüketici talebinde düşüş oluşturmuştur. Fiyatlar gerilemiş, üretim düşmüştür. Kısa süreli bir dönem için yaşanmış ve hükümetin aldığı tedbirler çerçevesinde çözülmüştür.

Türkiye’de 2023 Yılında Deflasyon Olur mu?

Özellikle Türkiye’de son yıllarda yaşanan ekonomik durumlar göze alındığında 2023 yılı için deflasyon yaşanması ihtimali oldukça düşüktür. Artan enflasyon oranlarını çözüme kavuşturacak hamlelerin Merkez Bankası tarafından atılması, şu anki durumu çözüme kavuşturacak eylemler olarak görülmektedir. Ancak mevcut durum kapsamında deflasyon yaşanma ihtimali oldukça düşüktür.