Girişim Ekosistemimiz ve GSYF

Girişim ekosistemi tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ilgiyle takip ediliyor, ekosistem her geçen gün yeni paydaşların katılımı ile gelişimini devam ettiriyor. KPMG Türkiye’nin düzenli olarak yayınladığı Türkiye’nin Girişim Ekosistemi Yatırımları Değerlendirmesi’nin 2022 yılı 2. Çeyrek raporunda önemli ipuçları yer alıyor. 

Küresel girişim yatırımları dünyadaki ekonomik yavaşlama, siyasi krizler, resesyon endişeleri, savaş..vb nedenlerle düşüş gösterirken ülkemizde de paralel şekilde düşüş yaşamıştır. Ancak ülkemiz girişim ekosisteminde 82 adet ile, bir çeyrekte ulaşılan en yüksek işlem adedine ulaşılarak rekor kırılmış olup işin dikkat çekici tarafı tohum yatırımlarının artışı olmuştur. Bir önceki çeyreğe göre neredeyse iki kat artışla 61 adede ulaşan tohum yatırımları, bu konuda ekosistemimizin potansiyel unicorn adaylarını arama konusundaki heyecanının artarak devam ettiğini göstermektedir. 

Dikkat çekici bir diğer unsur ise yatırımlarda Girişim Sermayesi Fonlarının daha etkin yer almasıdır. Girişim ekosistemi ile bilindiği gibi Girişim Sermayesi Yatırım Fonları (GSYF), yatırımcılardan toplanan paraların; hızlı büyüme potansiyeline sahip, istihdam oluşturacak, ihracat yoluyla döviz girdisi sağlayacak girişimlere finansman kaynağı olarak yönlendirildiği aynı zamanda yatırımcısına da yüksek getiri hedefleyen kurumsal yapılardır. Girişim ekosistemi içinde en önemli bileşenlerinden birisi olarak karşımıza çıkan GSYF’ler ülkemizdeki girişimlerin büyümesinin önündeki en büyük engellerden biri olan finansmana yönelik çözüm enstrümanı olma özelliğinden dolayı oldukça hızlı bir büyüme sergilemektedir. Nitekim Eylül 2022 rakamlarına göre son bir yılda GSYF’lerin hacim olarak %253 artış göstererek 28.6 Milyar TL’ye, adet olarak da 79 adetten 140 adede ulaştığı görülmektedir. GSYF’ler sadece bir finansman aracı olmayıp girişim şirketinin ihtiyacına paralel olarak sağladığı mentörlük, pazarlama, yönetim, hukuki danışmanlık, oluşturduğu portföyden sağladığı sinerji ile girişimin gelişimi ve büyümesi için bütünleşik bir çözüm aracıdır. 

Bu noktada kamunun da GSYF’ler konusundaki yüksek farkındalığı ve teşvikleri, fonların cazibesini artırarak ekonomik aktivitede finansman araçlarının çeşitlenmesine ve finansal desteklerin daha da artırılmasına imkan sağlamaktadır. Bu amaca yönelik olarak vergi yasalarımıza göre;

• Fonlar kurumlar vergisinden muaftır,
• Tüzel kişiler kazançlarının %10’unu fona yatırım olarak yönlendirerek yatırdıkları tutarı kurumlar vergisinden mahsup edebilirler,
• Yine tüzel kişiler fon katılma paylarının fona iadesinden elde edilen gelirler ile kâr payı gelirlerinde vergiden muaftırlar,
• Bireysel yatırımcılar teşvik dönemlerinde (güncel geçerli tarih:31.12.2022) aldıkları fon paylarını ne zaman elden çıkarırlarsa çıkarsınlar stopajdan muaftırlar,
• İlave olarak teşvik döneminde alınmasa bile bireysel yatırımcılar tarafından alınan fon paylarının 2 yıl elde tutulması halinde yine stopaj muafiyeti geçerlidir.